Tot aan het eind van de jaren tachtig heeft het management zich niet echt druk gemaakt over de productiviteitsontwikkeling van de kennis- productiviteitsontwikkeling en dienstensector. Maar nu de productiviteitsrevoluties in de landbouw en industrie voltooid raken, wordt een verhoging van de productiviteit in de kennis- en dienstensector een absolute voorwaarde voor verdere economische groei. Het kenmerk van kenniswerk is dat de werker goed- kenniswerk deels de inhoud van zijn werk bepaalt. En meestal zonder veel acht te slaan op de productiviteit. Uit onderzoek is gebleken dat zo’n driekwart van de tijd vaak wordt verknoeid door niet-efficiënte coördinatie en afstemming of door het verrichten van niet terzake doende activiteiten. De productiviteit valt al sterk te vergroten door je als werknemer voortdurend afte vragen waarvoor je ècht wordt betaald. Wat afvalt dien je te schrappen! Andere remedies die Drucker aanbeveelt voor een aanzienlijke productiviteitsstijging zijn: het analyseren en opnieuw structureren van het werk, het uitbesteden van dienstverlenend werk buiten de organisatie hetgeen de concurrentie bevordert en het flexplek utrecht formeren van teams die goed passen bij een bepaald type werk. ‘Behalve een economisch uitdaging tot hogere productiviteit, schuilt er een sociale uitdaging in de waardigheid van de lager opgeleide dienstverlener’, aldus Drucker.
Michael Porter en strategie Michael Porter is professor aan Harvard en heeft een grote invloed op de ontwikkeling van het strategisch denken en handelen in ondernemingen. De waarde van zijn werk zit met name, zoals we in hoofdstuk 2 hebben gezien, in het aanreiken van structuren voor het uitvoeren van analyses om te komen een succesvolle strategie. Porter was de eerste die de betekenis van het werk van managers voor het succes van een onderneming in kaart bracht. In het door McKinsey in 1979 bekroonde artikel ‘How Competitive Farces Shape Strategy’, reikt hij met zijn vijf omgevingskrachten ondernemingen een methode aan om de markt en het concurrentiegedrag te analyseren. In zijn eerste boek Competitive Strategy uit 1980 gaat Porter voornamelijk in op het ‘wat’ en ‘waarom’ van • Michael Porter strategie.
176
concurrentievoordeel
Michael Hammer
re-engineering
.l Michael Hammer
proces
Deel a 1 Omgeving en organisatie
In zijn tweede boek Competitive Advantage draait met name om het ‘hoe’ van strategie. Porter stelt hierbij dat ondernemingen op zoek moeten naar hun concurrentievoordeel. Een concurrentievoordeel kan volgens hem voortvloeien uit het gegeven dat de onderneming tegen lagere kosten dan de concurrentie kan aanbieden of door een stuk ‘toegevoegde waarde’ te creëren, zodat de afnemer meer wil betalen voor het product of dienst.